در قرن گذشته و با رشد جمعیت و افزایش تقاضا، دو صنعت غذایی و دارویی با تغییرات فراوانی مواجه بوده است. تا قبل از این، تکنیک‌های فرآوری مواد دارویی و غذایی فقط به ابزارهایی برای نگهداری، بسته بندی و حمل محدود می‌شد. در آن زمان روش‌هایی همچون نمک‌زدایی، انجماد، پخت، خشک کردن، دود کردن و ترشی کردن بسیار کارآمد بود. در حال حاضر و با پیشرفت صنایع، از لوله‌ها و اتصالات برای تولید مواد غذایی و دارویی استفاده می‌کنند. اما فناوری این اتصالات چیست؟ چه چیزی باعث تمایز آن با سایر روش‌ها می‌شود؟ اگر شما هم با این سوالات مواجه هستید، آدرس را درست آمده‌اید. در ادامه این مطلب قصد داریم تا با اتصالات صنایع غذایی و دارویی بیشتر آشنا شویم.
سیستم پایپینگ؛ پیچیده‌ترین فناوری به کار رفته در اتصالات
اتصالات کوچک‌ترین بخش بسیار مهم در صنایع غذایی و دارویی به‌شمار می‌رود. به همین خاطر از فناوری‌های پیچیده برای تولید این محصولات استفاده می‌کنند. این طراحی‌ها در زمینه‌های متعددی مثل کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حال حاضر با مکانیزه شدن تقریبا همه موارد در بخش کشاورزی با فناوری‌های پیچیده پیش می‌رود. این سیستم، پایپینگ نام دارد.
به بیان ساده اتصالات باعث حمل جریان سیال در مسیرهای کوتاه و بلند می‌شوند. اما در بخش صنایع غذایی و دارویی موضوع متفاوت است. مواد اتصالات در این صنایع معمولا از فلز براق استنلس استیل با گرید ۳۰۴ و ۳۱۶ هستند. به دلیل ویژگی‌هایی همچون ضد زنگ بودن، مقاومت در برابر حرارت، فشار و ضربه از این فلز استفاده می‌کنند. اتصالات در مواد غذایی به نوع مواد تولیدی و شیوه نگهداری آن‌ها بستگی دارد. البته مواد جاری در سیستم لوله‌کشی باید به راحتی در مسیر لوله‌ها حرکت کند. اتصالات در صنعت غذایی نباید باعث کندی سرعت مواد جاری در لوله شوند. علاوه‌بر این، قطعات همیشه در معرض رطوبت، مایعات و بخار آب قرار می‌گیرند، پس باید ضد زنگ باشند. انواع اتصالات صنایع غذایی و دارویی شامل اتصالات کلمپی ، مهره ماسوره، شیر پروانه ای، واشر و مهره، زانو استیل، تبدیل استیل،گوی شست و شوی مخازن و کلمپ می‌شوند.
سیستم مکانیکی و شیمیایی CIP؛ دقیق‌ترین ابزار نظارت بر تمیزی اتصالات
CIP به همه سیستم‌های مکانیکی و شیمیایی مورد نیاز به منظور آماده‌سازی تجهیزات پردازی مواد غذایی بعد از یک فرآیند معمولی فرآیند رسوب‌گیری یا تغییر خط فرآوری از یک دستور به دستور دیگر اشاره می‌کند. این سیستم مسئول تمیز کردن همه عناصر کارخانه یا مدارهای خط لوله بدون جدا کردن یا باز کردن تجهیزات و با کمترین مداخله دستی یا بدون دخالت اپراتور انجام می‌شود. این فرآیند شامل پاشش سطوح یا گردش محلول‌های تمیز کننده در همه تاسیسات، تحت شرایط افزایش تلاطم و سرعت جریان خواهد بود. معمولا یک سیستم شامل ظروف آماده‌سازی و ذخیره مواد شیمیایی تمیز‌کننده، پمپ ها و شیر هایی برای گردش مواد شیمیایی CIP در سراسر تاسیسات، ابزار دقیق برای نظارت بر فرآیند تمیز کردن و ظروف برای بازیافت مواد شیمیایی می‌شود.
دوست‌دار محیط زیست؛ مهم‌ترین ویژگی CIP
CIP یک عضو ضروری در ضمانت ایمنی مواد غذایی در کارخانه‌های فرآوری مواد غذایی به‌شمار می‌رود. تمیز کردن موفقیت آمیز بین دوره‌های تولید از آلودگی احتمالی و محصولاتی که استانداردهای کیفیت را رعایت نمی‌کنند، جلوگیری می‌کند. اجرای درست CIP از طراحی تا اعتبارسنجی، موانع ایمن بین جریان‌های مواد غذایی و جریان‌های شیمیایی تمیز کننده و اتصالات صنایع دارویی و یا لوله و اتصالات صنایع غذایی به وجود می‌آورد.
از دیدگاه فرآوری مواد غذایی، هر زمان تمیز کردن زمان از کار افتادگی است، تجهیزات سازنده نخواهند بود. تمیز کردن نیز باید با خیال راحت صورت پذیرد؛ زیرا مواد شیمیایی بسیار قوی وجود دارد که برای افراد و تجهیزات مضر و خطر آفرین هستند. در نهایت باید با کمترین تاثیر بر محیط زیست و استفاده از حداقل آب و مواد شوینده و حداکثر استفاده مجدد از منابع کار را به پایان می‌رساند.
اتصالات؛ اساسی‌ترین بخش در صنعت فرآوری صنعت غذا
لوله و اتصالات صنایع غذایی در مصارفی همچون شیر، پنیر، ماست یا سس از فناوری پیشرفته‌ای استفاده می‌کند. این فناوری پردازش را کنترل می‌کند و کیفیت غذا را از مواد خام گرفته تا بسته‌های دریافتی حفظ کند. از مهم‌ترین اقدامات آن‌ها نیاز به تمیز کردن و ضد عفونی کردن امکانات و تجهیزات به مقدار کافی به منظور تولید مواد غذایی به کار می‌رود که عاری از خطرات فیزیکی، آلرژی زا، شیمیایی و میکروبیولوژیکی باشد. علاوه بر این، درک دلایل نیاز به تمیز کردن یک کارخانه مواد غذایی بسیار حائز اهمیت خواهد بود. این دلایل شامل موارد زیر هستند:
- مطابق با قوانین داخلی و بین المللی
- برای برآوردن نیازهای مشتری خاص
- برای برآوردن الزامات استانداردها
- حفظ نتایج مثبت ممیزی و بازرسی
- فراهم کردن حداکثر کارایی کارخانه
- برای ارائه یک تصویر بصری بهداشتی
- برای حفظ ماندگاری محصول
- برای جلوگیری از هجوم آفات
- ارتقای شرایط کار ایمن برای کارکنان، پیمانکاران و بازدیدکنندگان
- برای کاهش خطرات ناشی از خطرات غذایی یا مسمومیت غذایی
توجه داشته باشید که در همه تولیدات مواد غذایی،نظافت بسیار حائز اهمیت است. یک سیستم CIP خوب باعث کاهش هزینه‌ها و کاهش زمان خرابی مورد نیاز برای تمیز کردن می‌شوند. همیشه تولیدکنندگان به دنبال ایمنی مواد غذایی هستند. همچنین آن‌ها می‌خواهند زمان توقف CIP را به حداقل برسانند. این منجر به یک رویکرد ساختار یافته برای نظافت به عنوان بخشی از تولید شده است تا زمان توقف و جدا از تولید. اصول تمیز کردن بستگی به نوع و ویژگی های محصول غذایی تولید شده دارد. برای مثال، روش‌های تمیز کردن مناسب برای محصولات لبنی امکان دارد برای محصولات آبمیوه مناسب نباشد. یکی از راه‌های افزایش کارایی نظافت، اجرای دستورالعمل‌ها و رویه‌های ساختاری است که کنترل سازنده را بر پارامترهای تمیز کردن افزایش می‌دهد. نظافت اتصالات صنایع دارویی، لوله یا اتصالات صنایع غذایی بر اساس برنامه و دستورالعمل‌های تعریف شده ایمنی مواد غذایی و کیفیت محصول را تضمین می‌کند.
استفاده از اتصالات غیر استاندارد؛ خطر در کمین است
مشکلات فراوان ایمنی مواد غذایی در همه دنیا اغلب نتیجه اشتباهات ساده یا لوله و اتصالات فرسوده در یک کارخانه مواد غذایی یا نوشیدنی است که باعث بیماری، جراحت یا حتی مرگ افراد شود. علاوه‌بر این، رویدادهای آلودگی سبب هزینه‌های فراخوان محصول، از دست دادن اعتماد به برند یک شرکت و در نهایت از دست دادن درآمد می‌گردد. به‌کارگیری اتصالات صنایع دارویی یا لوله و اتصالات صنایع غذایی جدید و استاندارد در جلوگیری از این خطرات احتمالی تاثیرگذار باشد.
بهبود فناوری؛ اولین دستاورد اتصالات صنایع غذایی
بهبود بهره‌وری فقط روی کاهش زمان چرخه و مصرف انرژی، مواد شیمیایی و آب تمرکز ندارد. فرآیندهای فعلی تمیز در محل زمان می‌برد و مقادیر بالایی از انرژی را هدر می‌دهد. نوآوری‌های نوین در فناوری اتصالات صنایع دارویی، لوله و اتصالات صنایع غذایی به اپراتورهای تاسیسات اجاره می‌دهد تا هزینه‌ها را به روشی سازگار با محیط زیست می‌دهند. در عین حال با استانداردهای ایمنی نظارتی تطبیق داشته باشند.
کارایی؛ اصلی‌ترین استراتژی بهینه‌سازی
تجربه نشان می‌دهد که موفق‌ترین رویکرد اتصالات جدید استاندارد بر اساس مواردی همچون طراحی موثر و کارآمد، بهره وری انرژی و بهینه سازی اتوماسیون صورت می‌گیرد. کارایی با ورود سیستم‌های کوچک‌تر و غیرمتمرکز CIP در تاسیسات حاصل شود. این رویکرد مقدار انرژی مورد نیاز به منظور انتقال مواد شیمیایی گرم شده را به کمک لوله‌های طولانی به گوشه‌های دور کارخانه تولید کم می‌شود. فاصله‌های کوتاه‌تر به منظور تحویل مواد شوینده سبب صرفه‌جویی در مصرف آب، زمان و انرژی خواهد شد. همچنین تا ۳۰ درصد صرفه‌جویی در مصرف انرژی با بهبود اجزای تجهیزات ناکارآمد و اتصالات صنایع دارویی یا لوله و اتصالات صنایع غذایی بیهوده و جایگزینشان با فرآیندهای کاری جدید به دست آورد. اتصالات صنایع دارویی، لوله و اتصالات صنایع غذایی، قابلیت یکپارچه بررسی وضعیت کارایی عملیات را ساده خواهند کرد.
در اتصالات صنایع دارویی خطا غیر قابل قبول است
یکی از پرتقاضاترین صنایع در بازار، داروسازی است. زمان ساخت داروهای نجات‌دهنده و داروهای مصرفی دیگر انسان، خطاها غیر‌قابل قبول خواهد بود. به همین خاطر اتصالات صنایع دارویی، استاندارد نقش مهمی را در این صنعت بازی می‌کنند. اتصالات صنایع دارویی در بازار نهایی به منظور پردازش خالص واکسن‌ها، داروها، مکمل‌ها و موارد دیگر به دکا می‌روند. خط گسترده اتصالات دارویی، دریچه‌های دارویی و لوله‌ها نیازهای با خلوص بالا مشخصات تجهیزات پردازش زیستی (BPE) را در رابطه با ابعاد، تکمیل سطح، مواد و تحمل‌ها برآورده می‌کند. علاوه بر این، اتصالات منطبق با استانداردها الزامات علامت گذاری و اسناد دقیق مواد، دربندی و بسته بندی را برآورده خواهند کرد.
انواع اتصالات صنایع دارویی در سیستم‌های لوله‌کشی را بشناسید
- شیر دیافراگمی
- زانویی استیل
- تبدیل استیل
- مهره ماسوره
- مغزی دنده ای استیل
- شیر پروانه ای
- شیر یکطرفه
- بوشن استیل جوشی
- زانو چپقی دنده ای استیل
- کلمپ
- واشر مهره ماسوره
- سه راهی استیل
- سردنده استیل فشار قوی
- گوی شست و شوی مخازن
- درپوش استیل فشار قوی
- بست استنلس استیل
- ساکولت استیل فشار قوی ساکت
- تردولت استیل فشار قوی ساکت
اتصال لوله‌ها؛ اساسی‌ترین کاربرد در صنایع دارویی
اساسی‌ترین کاربرد در صنایع دارویی شامل مواردی همچون اتصال لوله ها به یکدیگر، انتقال جریان، اتصال لوله ها به مخازن، تنظیم فشار، نگهداشتن خرطومی ها، اتصال لوله ها به شیرآلات و اتصال لوله ها به ورودی ها و خروجی های خط است.
دلیل اصلی اهمیت اتصالات در صنایع غذایی و دارویی
در این مطلب با دلایل اهمیت اتصالات در صنایع غذایی و دارویی آشنا شدیم. اتصالات کاربردهای مختلفی همچون انتقال جریان، تنظیم فشار و نگه داشتن خرطومی‌ها دارند. استفاده از فناوری‌ها جدید و پیچیده باعث شده است تا روز به روز از این اتصالات بیشتر استفاده کرد. دلیل اصلی اهمیت اتصالات در صنایع غذایی و دارویی این است که این بخش کوچک‌ترین بخش بسیار مهم صنایع به‌شمار می‌رود. اگر سوالی در این باره دارید، آن را در قالب کامنت با ما به اشتراک بگذارید تا در مقالات دیگر به آن پاسخ دهیم.
